Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Cinselliği yaşayan herkesin cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında bilgi sahibi olması gerekmektedir. Bu hastalıklar asla zararsız değildirler. Bazı durumlarda, kanser, kısırlık, AIDS gibi yaşamı tehdit edici, ciddi problemler yaratabilirler. Birçok cinsel yolla bulaşan hastalık hamilelikte problem oluşturabilir, fetusu veya yeni doğanı enfekte edebilir.

Bu hastalıklar insandan insana cinsel yolla bulaşırlar. Ağız, makat ve cinsel organları içeren herhangi bir temas bu tür hastalıkların bireyden bireye geçmesine sebep olabilir. 20 farklı çeşit cinsel yolla bulaşan hastalık mevcuttur. Bazıları tedavi edilebilirken, bazıları tedavi edilemez.

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların çeşitleri :

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar hem yaygındır hem de çabuk bulaşırlar. Hastalığa sahip bir eş ile cinsel birlikteliğiniz varsa, tekrar ve tekrar bu hastalıklara maruz kalabilirsiniz.

Bel soğukluğu ve Klamidya

Bu iki hastalık genelde birlikte gerçekleşir. Semptomları benzerdir, - vajinal akıntı ve hafif dereceden iritasyon - ancak genelde kadında semptom yaratmazlar. Her ikisi de pelvik enfeksiyona sebep olabilirler. Bu hastalık uterusu, fallop tüplerini ve yumurtalıkları etkileyen bir hastalıktır; kısır kalmanıza veya dış gebeliğe sebep verebilir. Dış gebelik, uterus dışında, fallop tüplerinin içinde meydana gelir. Dış gebelik, karın boşluğunda ağrı ve kanamaya sebep olduğundan acil cerrahi müdehale gerektirir. Pelvik enfeksiyon ve dış gebelik, enfeksiyondan dolayı veya dış gebelik kaynaklı komplikasyonlardan dolayı bazen ölümle sonuçlanabilir.

Bel soğukluğu ve klamidya doğum sırasında bebeğe geçebilir. Yeni doğan bir bebekteki bu tür problemler göz enfeksiyonundan akciğer iltihabına kadar giden daha ciddi problemlere sebep olabilir. Klamidya olan bir kadında erken doğum da olası bir risktir.

Human Papilloma Virus (HPV)

Genital siğile sebep olan bir hastalıktır. Amerika'da en yaygın cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biridir. Kadınlarda, genital bölgedeki veya vajinanın, rektumun veya idrar borusunun içinde olan küçük beyaz siğillerden de anlaşılabilir. Erkeklerde, anüste veya penisin ucunda çok belli olmayan lezyonlar oluşabilir.

Bazı siğiller kendiliğinden geçebildiği gibi, genelde tedavi gereklidir. Genellikle siğillerden tamamen kurtulmak için tekrar eden tedavi gerekir. Bazı siğil türleri kansere çevirebilir. Siğiller temizlendikten sonra bile, kanser riski hala devam edebilir. Bu hastalığı taşıyan kadınların, hiç bu hastalığı taşımamış kadınlara göre daha sık pelvik muayene ve Pap smear yaptırmaları gerekir. Nadiren, hamilelik sırasında ve doğumda fetusa bulaşabilir.

Frengi (Stiliz)

Frengi yüz yıllardan beri bilinen bir hastalıktır. Tedavi edilmezse, ciddi problemlere sebep olur, hatta ölüme sebebiyet verebilecek şekilde vücuda yayılır. Bu hastalık vajina, ağız, rektum gibi belli dokuların hastalıklı dokuyla (frengi çıbanı) teması veya hastalığı taşıyan eşin kanı sonucu bulaşır. Bir kere hastalık bulaştı mı, enfeksiyon kapan yerde aynı zamanda, çıban çıkabilir de, çıkmayabilir de. Çıban 1 – 5 hafta kalabilir, birkaç ay sonra da isilik takip edebilir. İsilik ve diğer semptomlar geçse de, tedavi edilmediği müddetçe hastalık vücutta kalır. Buna gizli period denir. Yıllar sonra hastalık tüm şiddetiyle baş gösterebilir. Kalp, kan damarları ve sinir sisteminde ciddi hasarlar oluşabilir. Frengi erken döneminde, antibiyotik ile kolayca tedavi edilir.

Frengi hamile bir kadından fetusa geçebilir, bazen düşük ve ölü doğumla sonuçlanabilir.

Bebek de frengi taşıyarak doğabilir.

Genital Herpes

Genital uçuklar virüs sebebiyle olur. Cinsel organların üstünde veya çevresindeki birkaç günde veya haftada geçebilen ağrılı dokulardan anlaşılır. Uçuklar geçtikten sonra bile, virüs vücutta kalır ve tekrar hastalığa sebep olabilir. Nadiren de olsa, uçuklar annede aktif bir enfeksiyon mevcutsa, yeni doğan bebekte ciddi problemlere sebebiyet verebilir. Bebekte cilt enfeksiyonu, sinir sisteminde hasar, körlük, mental gerilik ve hatta ölüm gibi ciddi problemler oluşabilir. Uçuğun tedavisi olmamasına rağmen, acyclovir denen bir ilaç vakaların daha seyrek olmasını ve daha az şiddetli geçmesini sağlayabilir.

HIV Enfeksiyonu

Hiv virüsü AIDS'e sebep olan virüstür. İnsandan insana sperm, vajinal akıntı ve kan yolu ile geçer. Hamile kadınlar HIV virüsü ile doğumdan önce ve doğum sırasında bebeklerini de etkileyebilirler. Bu bebeklerin çoğu 1 – 2 yıl içinde ölürler. HIV enfeksiyonu meme emen yeni doğmuş bebeklere de geçebilir. İlaç enjekte etmek için kullanılan iğneler de enfeksiyonu geçirebilir.

Virüs bulaşmış kişiye HIV pozitif denir. Enfeksiyon belirtisi ya da AIDS belirtisi olmasa da virüsü bir başkasına geçirebilir. Enfeksiyon zamanla gelişebilir ve AIDS denen daha ciddi bir hastalığa sebep olabilir. Tedavisi olmayan AIDS, sonunda ölümle son bulur.

Diğer Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Kasık biti ve uyuz gibi diğer hastalıklar da cinsel temas ile bulaşır. Bunlar kasıkları saran ve insan kanı ile beslenen küçük parazitlerdir. Genelde cinsel temasla geçmelerine rağmen, bazen aynı yatakta yatmak ve aynı giysileri giymekle de bulaşabilir. Kaşıntı esas semptomdur, bazen cilt enfeksiyonları oluşabilir. Trikomonas enfeksiyonu, parazitler yüzünden oluşan bir diğer cinsel yolla bulaşan hastalıktır. Kadındaki semptomları vajinal akıntı ve ağrıdır; erkekte ise semptomu yoktur. Belli hepatit tipleri, karaciğer iltihabı da cinsel yolla bulaşabilir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında spesifik bilgiler istiyorsanız, doktorunuz ile konuşunuz. Size daha fazla bilgi verebilecektir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkları Önlemek

Cinsel yolla bulaşan hastalıkları önlemenin en emin yolu cinsellik yaşamamaktır. Eğer cinsellik yaşıyorsanız, burada anlatılanları yapmak hastalık kapma riskini azaltacaktır.

Cinsel Partnerinizi Bilin ve Limitleyin

Tanımadığınız biriyle birlikte olmak, cinsel yolla bulaşan bir hastalık kapma riskini arttıracaktır. Partnerinizin cinsel geçmişi sizinki kadar önemlidir. Eğer partnerinizin sizden başka cinsel ilişkileri olmuşsa, size hastalık bulaştırma ihtimali olabilir. Onunla birlikte olmanız, indirekt olarak onun birlikte olduğu kişilerle birlikte olmanızdır.

Çiftin her iki bireyinin de ilk defa birbirleri ile cinsellik yaşıyor olmaları, cinsel yolla bulaşan hastalık riskini minimize eder. Her yeni cinsel partnerle beraber, hastalık kapma riskiniz artmaktadır.

Partnerinizle Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Hakkında Konuşun

Birçok insan cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında konuşmayı zor bulur. Utanç ve korku dürüst iletişimi gölgeleyebilir. Açık sözlü soru ve cevaplar hastalık kapmaktan çok daha iyidir. Partnerinizin sizin endişelerinizi paylaşabileceğini aklınızda bulundurun. Sizin bu konuda konuşmanız onu minnettar bırakabilir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki sorular basittir. Partnerinize sadece daha önce bu tür bir hastalık geçirip geçirmediğini sorun. Eğer partnerinizin cevabı evet ise, tedavisi hakkında soru sorun. Hastalığının tedavi edildiğine emin mi?

Soğuk algınlığı ve grip gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar da bir enfeksiyondur. Utanç konusu olmamalıdır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında dürüst olarak, partneriniz ile birbirinize değer verdiğinizi göstermiş olursunuz.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Semptomlarını Bilin

Dokununca acıyan doku, kaşıntı, genital akıntı cinsel yolla bulaşan hastalıklar için semptom olabilir. Genital bölgede kabartı, kızarıklık, ağrı veya kaşıntı da semptom olabilir. Cinsel yolla bulaşan bir hastalığa sahip olduğunuzu illa ki göstermese de, bu işaretlerden herhangi biri doktorunuza başvurmanız için iyi bir nedendir.

Bu semptomlara sahip biriyle sakın cinsel ilişkide bulunmayın. Eğer cinsel yolla bulaşan bir hastalığa sahip biriyle cinsel ilişkide bulunmuşsanız, sizin de hastalık kapma riskiniz mevcuttur.

Kondom Kullanın

Kondomlar kusursuz koruma sağlamaz ama, eğer düzgün kullanılırsa, enfeksiyon kapma riskini azaltır. Virüs lateksi geçemeyeceği için, bu maddeden yapılmış kondomları hayvan derisinden yapılanlara tercih edin. Lateks kondomla beraber asla bebek yağı gibi bir yağ kullanmayın. Bu maddeler lateksi çözer ve kondomun yırtılmasına sebep olur. İlla kullanılacaksa, su bazlı bir yağ kullanılması daha iyidir.

Spermatozoit Öldürücüsü Kullanın

Nonoxynol 9 adlı bir kimyasal cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruyucu olabilir. Birçok doğum kontrol kremi, jeli ve köpüğü nonoxynol 9 içerir, ve bazı kondomlar da bu madde ile iyileştirilirler. Bunları bir eczaneden doktor reçetesine gerek olmadan temin edebilirsiniz. Doğum kontrol hapı kullanıyor dahi olsanız, bunlar ekstra koruma için kullanılmalıdır.

Riskli Cinsel Eylemlerden Uzak Durun

Cildi ve vücut dokusunu yırtan, cinsel eylemler cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskini arttırır. Kanamıyor gibi gözüken küçük kesikler bile mikropları içeri veya dışarı iletebilir. Anal birliktelik özellikle çok risklidir, çünkü rektumdaki dokular kolaylıkla yırtılarak kan ve sperm arasında kontağa müsaade eder.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Hakkında Ne Yapmalı?

Eğer cinsel yolla bulaşan bir hastalığınız olduğunu düşünüyorsanız veya hastalık taşıyan biriyle birlikte olmuşsanız, tıbbi yardım alınız. Doktora gözükmeyi ertelemeyiniz çünkü sağlığınızı riske atıyor olabilirsiniz. Doktorunuzla tam ve açık iletişim kurmanız en iyi yaklaşımınız olacaktır. Çoğu cinsel yolla bulaşan hastalık tedavi edilebilir, ve hepsi hızlı tıbbi tedavi gerektirir. Tedavi edilemeyenler içinse özel önlem gerekir. Bu konuda ne duymuş ve okumuş olduğunuz önemli değil;

evde yapılan test ve evde uygulanan bir tedavi yoktur.

Eğer cinsel yolla bulaşan bir hastalığınız varsa, eşinize bunu anlatın. Onu da tedavi alması konusunda teşvik edin. Özel bir doktorda, klinikte veya bir sağlık departmanında tedavi görebilirsiniz.

Tedaviden sonra, tekrar bir kontrolden geçmelisiniz. Cinsel yolla bulaşan hastalığınız tamamen geçene kadar cinsel ilişkide bulunmayı reddetmelisiniz. Bunlar asla hafife alınmayacak ciddi, bazen yaşamı tehdit edici hastalıklardır.

Eğer hamileyseniz ve cinsel yolla bulaşan bir hastalığınız olduğunu biliyor veya şüpheleniyorsanız, ya da geçmişte böyle bir hastalık yaşadıysanız doktorunuza bu konuda bilgi veriniz. Doğacak çocuğunuzun sağlığı tehlikede olabilir. En azından doktorunuz doğacak çocuğunuzun olabilecek hastalıkları konusunda bilgi sahibi olmuş olur. Doğacak çocuğunuzun hastalığı kapma riskini en aza indirgemek için, cinsel yolla bulaşan hastalıkların erken tedavisi en iyisidir.

Kondom Nasıl Kullanılır?

Kondomlar, hamilelik ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmaya yarar. Bu sebeple, her cinsel birliktelik sırasında, doğum kontrol hapı kullanıyor dahi olsanız, kullanılmalıdır.

Kondomu kullanmak için; kıvrık duran kondomu penisin başına yerleştirin. Kondomun başında ekstra boşluk bulunması için kondomun ucundan tutun. Sonra kondomu penisin üzerinde aşağıya doğru yuvarlayın.

Boşaldıktan sonra (orgazmdan sonra) penisiniz geri çekildikçe, kondomu dibinden kavrayarak çekin. Aynı kondom bir daha kullanılmamak üzere atılmalıdır.