Gebeliğin Normal Süresi
Giriş
Gebelik ya da geniş anlamı ile doğum bilgisi bir ulusun sağlığına etki eden en önemli etkenlerden birisidir.
Doğum kontrol yöntemi kullanmayan bir kadın gebelik için yaklaşık 500 fırsata sahiptir. Gebelik cinsel ilişkinin gerçekleşmesi koşuluyla 1500 günden herhangi birinde oluşabilir. ( yumurtlama günü ve önceki 2 gün)
Gebelik öncesi bakım programı ( antenatal takip) gebe kalmak isteyen kadınlara, sahip oldukları riskleri azaltarak, sağlıklı bir yaşam sağlayarak ve gebeliğe hazırlığı kolaylaştırarak yardımcı olur.
Gebeliğin Normal Süresi
Son menstural siklusun (regl – adet kanaması) ilk gününden itibaren 28 günlük düzenli siklusları olanlar için hesaplanan ortalama gebelik süresi 280 güne ya da 40 haftaya denk gelmektedir.
Gebeliğin 280 günlük yani 40 haftalık süresi 3 takvim ayı olacak şekilde 3 eşit döneme bölebiliriz.
İlk 14 hafta : İlk trimester
14 – 28 hafta : İkinci trimester
28 – 42 hafta : Üçüncü trimester
Ortalama 40 haftalık gebelik sürecinde normal bebek doğumu 2 hafta önce ya da sonra olabilir. Yani 40 hafta ( - + ) 2 haftalık bir süreçten bahsedilebilir. Bu nedenle fetusun yaşının bilinmesi ideal obstetrik tedavisi için önemlidir. Klinik olarak uygun ölçüm birimi, tamamlanan gestasyon haftasıdır.
Beklenen adetin gecikmesi durumunda kanda ( b Hcg) ya da idrarda yapılan test ile gebelik tanısı konulabilir. İlk tanıdan sonra yapılması gereken şey, gebeliğin rahim içinde ve kalp atışları ile ultrasonografide tespittir. SAT ( son adet tarihinden ) itibaren 5 – 6 hafta sonra USG ile tanı konulabilir.
Muayene aralıkları 28. haftaya kadar 4 haftada bir, 28 – 36. haftalar arasında 2 – 3 haftada bir ve daha sonra, haftada birdir.
Eğer gebelikte artmış risk varsa ( daha önceden ya da takip esnasında tanısı konulan ), buna uygun özel takip ve tedavi planı uygulanmalıdır.
Yüksek riskli gebelikten başlığı altında bahsedilmiştir.
Prenatal takipte her muayenede kan basıncı, kilo, idrar, protein ve glikozu, fetal kalp sesi, fetal hareket, kasılmalar, vajinal kanama ve membran rüptürü alıp almadığı araştırılmalı, ultrasonografi ile fetal biyometri yapılmalıdır.
11. – 14. haftalar arasında fetusun ense cilt kalınlığı (NT) ölçülmeli, ikili test yapılmalıdır. ( Down sendromu, fetal anomaliler ve riskleri için )
16. – 20. haftalar arasında α – Fp ( Alfa – fetoprotein ) taraması yapılmalı, eğer ikili test yapılmamış ise üçlü test ilave edilmelidir. ( Down sendromu, Tr - 18, Nöral Tüp Defekti (NTD) riskleri açısından )
18. - 22. haftalar arasında fetal anomali taraması (ultrasonografi ile) yapılmalıdır.
14. - 28. haftalar arasında 50 gr. Glikoz yükleme ile gestasyonel diyabet taraması,
28. haftada Rh (-) kadın, Rh (+) eşe sahipse antikor açısından test edilmeli, gerekirse Anti - D İg yapılmalı.
İlk gebelik vizitinde tıbbi ve obstetrik risk değerlendirilmesi, tahmini fetal yaş ve laboratuvar testleri yapılmalıdır. (Hemogram, idrar analizi, kan grubu ve Rh tayini, toxoplazma, kızamıkcık, hepatit (B ve C), HIV, sifiliz, pap smear)
Ayrıca alkol, sigara, ilaç kullanımı ( var olan mevcut hastalığı nedeniyle) değerlendirilmelidir.
